Trudno znaleźć branże i firmy, które nie odczuwają trwającego kryzysu. Bankructwa, opóźnienia w płatnościach, zadłużenia i zwolnienia – o tym mówi niemal każdy przedsiębiorca. Kryzys dotyka każdego, choć nie zawsze w taki sam sposób. Inaczej odczuwa go branża eventowa i restauratorzy, fryzjerzy i salony beauty, a inaczej osoby, których praca zarówno teraz, jak i przed epidemią toczyła się w sieci. Lista poszkodowanych, tak czy inaczej, jest długa. Czego dotyczy pomoc rządowa? Jakie wprowadzono nowe usprawnienia? Na co mogą liczyć przedsiębiorcy?
Czego dotyczy pomoc rządowa?
Na pomoc przedsiębiorcom pośpieszył Rząd, proponując pomoc w postaci tarczy antykryzysowej i jej uzupełnienia (które niektórzy nazywają tarczą 2.0 lub tarczą 1.1 – jako korekta do tarczy pierwotnej). Udostępniono mikropożyczki do 5 tys. zł samozatrudnionym, podczas gdy do tej pory było to możliwe jedynie dla przedsiębiorców zatrudniających pracowników. Pożyczka będzie mogła być umorzona, jeżeli działalność przedsiębiorcy będzie kontynuowana przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki. Jeżeli przedsiębiorca nie spełni warunków umorzenia lub nie złoży wniosku – pożyczka dla mikroprzedsiębiorców podlega spłacie. Zwolnieniu ze wszystkich składek ZUS mają podlegać firmy, które zatrudniają do 49 osób. Będą one zwolnione z opłacania składek, ale tylko w połowie. Państwo dopłaci takim firmom 50 proc. łącznej kwoty nieopłaconych należności wykazanych w deklaracji rozliczeniowej. Resztę przedsiębiorcy będą musieli pokryć sami.
Warto zaznaczyć, że taki przedsiębiorca nie mógł być w trudnej sytuacji finansowej na koniec 2019 r., czyli na dzień 31 grudnia 2019 r. nie powinien wykazywać zaległości.
Należy pamiętać, że we wniosku o zwolnienie z zapłaty składek ZUS trzeba podać, w jaki sposób epidemia koronawirusa wpłynęła na sytuację finansową firmy i na brak możliwości opłacenia należności w terminie, chociaż obowiązek spełnienia tych warunków nie wynika bezpośrednio z przepisów.
Ustalono również maksymalnie trzymiesięczne postojowe w kwocie 2080 zł miesięcznie dla samozatrudnionych oraz osób na umowach cywilnoprawnych (np. umowa o dzieło, umowa zlecenia). Warunkiem przedłużenia wypłaty świadczenia na kolejne miesiące będzie oświadczenie, że sytuacja materialna danej osoby nie uległa poprawie. Przedsiębiorcy, niezależnie od wielkości ich firmy, mają także możliwość renegocjacji warunków kredytu bankowego, choć trzeba pamiętać, że ostateczne rozwiązania będą oczywiście wynikiem negocjacji stron umowy kredytu.
Jakie wprowadzono nowe usprawnienia?
Nowe usprawnienia funkcjonowania uzyskała Poczta Polska. List polecony będzie mógł być doręczony do skrzynki pocztowej bez konieczności składania wniosku na poczcie, zaś odbiór przesyłki kurierskiej – bez potwierdzenia odbioru. Jest to niezwykle ważne uprawnienie również ze względów dowodowych, czyli ewentualnego dowodzenia w sądzie wykonania przez nas czynności.
Ważna zmiana została również wprowadzona w sektorze komunikacji, aut i kierowców. Do 30 czerwca 2020 roku zachowają ważność prawo jazdy, uprawnienia do kierowania pojazdami oraz szkolenia okresowe i badania lekarskie i psychologiczne do pracy na stanowisku kierowcy, których termin ważności upłynął w czasie narodowej kwarantanny. Zachowają ważność, w okresie do 14 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, pozwolenia czasowe i tablice rejestracyjne.
Tarcza nadaje także uprawnienie Premierowi, w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, do ustanowienia w drodze rozporządzenia dnia wolnego od pracy. Pozwala na bezpłatne korzystanie ze stron internetowych należących do jednostek sektora finansów publicznych. Z kolei poparta przez Sejm poprawka KO pozwoli na zawieszenie spłaty kredytu studenckiego do pół roku. W trakcie prac nad ustawą zgodzono się także, by dodać przepis, który pozwala na eksmisję sprawców przemocy domowej, mimo generalnej zasady zakazu eksmisji w czasie epidemii koronawirusa.
W tarczy nie znajdziemy niestety nazbyt wielu zapisów, które pomogłaby przetrwać chociażby przestoje. Postulaty przedsiębiorców ma uwzględniać kolejny, szykowany już projekt tarczy. Ma on zawierać także kolejną odsłonę tzw. tarczy finansowej. Czekamy na nią z niecierpliwością.
Na co mogą liczyć przedsiębiorcy?
Nie polegajmy jednak wyłącznie na rozwiązaniach rządowych. Przedsiębiorcy mają do dyspozycji już istniejące narzędzia, takie jak zapisy zawartych umów, przepisy prawa, które umożliwiają renegocjację umowy lub ustalenie jej treści na nowo w powołaniu na wystąpienie zewnętrznej, nieznanej wcześniej i niezawinionej przez strony przyczyny (np. koronawirus). Warto również bliżej przyjrzeć się możliwości restrukturyzacji przedsiębiorstwa.
Ten trudny okres może być dobrą lekcją biznesu, spojrzenia na swoją firmę z innej perspektywy. Być może docenione zostaną zawarte i dobrze skonstruowane umowy, które w tym czasie mogą bardzo pomóc firmie.
Bo przecież umowy zawieramy na złe czasy.
Może to świetny czas na przeorganizowanie firmy, dokonanie audytu umów i dokumentacji oraz procesów. Właściciele i zarządzający przedsiębiorstwami muszą teraz podejmować decyzje i działania, które umożliwią ich firmom utrzymanie się na rynku oraz umocnią ich pozycję po okresie kryzysu.
