Jak często pojawiają Ci się w głowie myśli typu: „nie dam rady”, „mogłam to zrobić lepiej”, „jestem beznadziejna”? Bez wątpienia jedną z najczęstszych przyczyn takich głosów jest brak wiary w siebie, wynikający z zaniżonego poczucia własnej wartości. Jeśli masz w sobie wewnętrznego krytyka, to ten artykuł jest dla Ciebie. Jak zacząć wierzyć w siebie i rozwinąć skrzydła? Gdzie szukać przyczyny braku pewności siebie? Co się dzieje, gdy zaczynamy w siebie wierzyć?
Brak wiary w siebie – jak dotrzeć do źródła problemu?
Przyjmuje się, że możliwych źródeł niepewności siebie należy szukać najczęściej w dzieciństwie. Wtedy zaczyna się kształtować nasz sposób myślenia. Często jest on głosem naszych rodziców, opiekunów, nauczycieli, naszego otoczenia oraz środowiska, w którym spędzamy dużo czasu. Wiadomo, że rodzice chcą dla swojego dziecka jak najlepiej, jednak nie zawsze im to wychodzi. Częstym powodem niskiej samooceny, czyli inaczej zaniżonego poczucia własnej wartości, jest brak wiary w siebie. Na budowanie poczucia własnej wartości wpływa wiele czynników takie jak: cechy charakteru, predyspozycje genetyczne, a przede wszystkim styl wychowania rodziców. Nie tak siedzimy, za mało się staramy, zbyt pokazujemy swoje emocje czy się wychwalamy. Najgorsze jest to, że te słowa mogą zostać w naszych głowach na zawsze i podciąć nam skrzydła. Czasami, w gonitwie dnia codziennego, rodzice mogą ulegać negatywnym emocjom, krzyczeć i wybuchać gniewem. Natomiast trzeba kontrolować swój gniew i jak najczęściej doceniać dziecko oraz mówić, że jesteśmy z niego dumni.
Inna przyczyna niepewności siebie to własne negatywne doświadczenie z przeszłości. Być może coś ci się nie udało za pierwszym, drugim, a nawet trzecim razem. Ponosiłaś w życiu porażkę za porażką i za każdym razem dochodziłaś do wniosku, że nie dasz rady tego zrobić. Może być też tak, że postawiłaś wobec siebie zbyt wysokie oczekiwania oraz cele. I chociaż wszystkie nasze marzenia mogą stać się rzeczywistością, trzeba dać sobie czas i przestrzeń na osiągnięcie założonych celów. Nie możesz stwierdzać, że jesteś beznadziejna, że jest z Tobą coś nie tak albo jesteś słabsza od innych, po prostu wszystko przychodzi z czasem.
Na co może wpływać obniżona wiara w siebie?
Brak wiary w siebie i swoje umiejętności odbija się negatywnie na każdym aspekcie życia. Od poczucia własnej wartości zależą nasze wybory i decyzje życiowe, przebieg naszej kariery zawodowej, relacje z bliskimi czy związek z partnerem. Niska samoocena obniża jakość życia oraz sprawia, że człowiek osiąga znacznie mniej, niż mógłby, gdyby uwierzył w swój potencjał, aby odkryć siłę do działania. Brak pewności siebie najczęściej przejawia się w życiu codziennym oraz kontaktach z innymi ludźmi. Człowiek, który nie docenia swojej wartości, stara się unikać relacji społecznych, odczuwa stres i dyskomfort w komunikacji. Co więcej, taka osoba może w ogóle nie wyrażać chęci wejścia z kimś w relację uczuciową, ponieważ będzie ona przekonana, że nie jest w stanie nikogo sobą zainteresować.
Niska samoocena może prowadzić do problemów również i w życiu zawodowym. Nierzadko zdarza się tak, że ludzie z niskim poczuciem własnej wartości uciekają od nowych wyzwań, nie potrafią bronić własnego zdania czy podjąć decyzji, a także nie mają odwagi wyrażać swoich pragnień i opinii. Do czego może prowadzić brak pewności siebie w pracy? W najlepszym wypadku do tego, że pracownik z niską samooceną nie będzie miał szans na awans czy zmianę stanowiska na bardziej prestiżowe. W najgorszym zaś razie – pracodawca po prostu pożegna się z osobą nieśmiałą.
Brak wiary w siebie to nie tylko nasze niepodejmowanie działań. Jest to też wstyd, samotność, ogromny smutek i niekompetentność. Może to być powodem do rozwinięcia się depresji. Warto pamiętać, że depresja bierze nas w niewolę i może prowadzić do stanów zagrażających życiu. Nie strasząc nikogo, w ciężkim stadium tej choroby bardzo często osoby chore podejmują próby samobójcze. Otóż zastanówcie się nad tym, czy chcecie mieć takie życie?
Ze wsparciem, czy bez?
Mówi się, że czasem najcenniejszym prezentem jest wsparcie drugiej osoby. Tak naprawdę, znacznie łatwiej osiągać cele, gdy mamy w pobliżu kogoś, kto nas wspiera, np. osoby bliskie, rodzina, przyjaciele czy współpracownicy. Osiąganie celów jest zadaniem trudnym i wymagającym, zwłaszcza na początku ich realizacji, gdy nie jesteśmy jeszcze zbyt silni. To, że potrzebujemy wsparcia i prostych słów „wierzę w ciebie” jest rzeczą naturalną, więc nie ma się czego wstydzić.
Wsparcie bliskich jest nieocenione, zwłaszcza ukochanej osoby. Jeśli twój partner wierzy w ciebie, wspiera cię w twoich celach i marzeniach, ciągle powtarza ci, że dasz sobie radę i nie pozwala ci zrezygnować ze swoich pasji – gratuluję, jesteś szczęśliwym człowiekiem. Miłość jest jedną z najważniejszych potrzeb ludzkich, która pomaga polubić i w pełni zaakceptować siebie. Z pełnym wachlarzem doskonałości i niedoskonałości, z krzywymi zębami, z wadami wzroku czy z piegami na skórze. Akceptacja siebie to podstawa psychicznego zdrowia. Bez niej nie da się być pewnym siebie i budować poczucie własnej wartości.
Czy da się osiągnąć cele oraz uwierzyć w siebie bez wsparcia? Odpowiedź jest prosta – jasne, że tak. Być może będzie trudniej, ale jak mówił amerykański kaznodzieja i pisarz Norman Vincent Peale: „Nic, co ma wielką wartość w życiu, nie przychodzi łatwo”. Jeżeli nie da się osiągnąć celu za pierwszym razem, trzeba spróbować dalej. Każda porażka daje szansę do nauki i prowadzi do sukcesu. Należy też pamiętać, że każdy człowiek jest osobą wolną i sam dokonuje pewnych wyborów. To on, najlepiej rozumie siebie i swoje pasje. Mamy tylko jedno życie, więc po co się przejmować opinią innych?
Wiem, że dam radę
Jest tylko jedna przyczyna ludzkich porażek. To brak wiary w prawdziwego siebie. – William James
Wiara w siebie to siła napędowa naszych działań. Jest to pierwszy krok do sukcesu, spełnienia marzeń oraz szczęścia. Wiara we własne możliwości ma wielki wpływ na prawie każdy aspekt życia. Ludzie pewni siebie czerpią przyjemność i satysfakcję z własnych osiągnięć. Wiedzą, że są w stanie pokonać życiowe trudności. Osoby, które doświadczają pewności siebie, są też bardziej produktywne w pracy, skłonni do podejmowania ryzyka oraz częściej stawiają czoła swoim obawom. Nie tracą czasu i energii na ocenianie innych czy zazdroszczeniu ich sukcesom. Wręcz przeciwnie, ludzie mające poczucie własnej wartości są podziwiani przez innych oraz wzbudzają ich zaufanie. Pewność siebie to cecha, dzięki której zmieniasz swoje marzenia w rzeczywistość.